Zafer Günü, 2. Dünya Savaşı'nın sonunda Nazi Almanya’sının kayıtsız şartsız teslim olmasıyla Sovyetler Birliği tarafından ilan edildi ve Sovyetlerin dağılmasından sonra da Rusya tarafından bu gelenek sürdürüldü.
Peki Kremlin’deki Senato binasının tepesinde patlayan ve Rusya’nın “Putin'e suikast girişimi olarak değerlendiriyoruz” dediği İHA saldırılarından sonra Putin bu kutlamalara katılacak mı?
Bunu gün içerisinde görmüş olacağız.
Büyük olasılıkla katılacaktır.
Eğer katılmazsa pek çok spekülasyona ve prestij kaybına neden olur.
Putin’in Kızıl Meydan’daki bu gövde gösterisinde Ukrayna Savaşı'yla ilgili önemli açıklamalar yapacağı ve kazanımlarını dile getireceği öngörülüyor. Bunu bir dublörün yapması Putin ve bürokrasisi için de bazı nakısalar üretebilir.
Öte yandan 9 Mayıs’taki Zafer Günü’nün hemen öncesinde gerçekleşen İHA saldırılarının ürettiği, daha doğrusu üretmek istediği temel bir mesaj var: “Moskova güvende değil!”
Şimdi soru şu: Moskova/Putin buna nasıl karşılık verecek?
Moskova, güvenlik, moral, mesaj, olası tehditler, itibar ve karşı hamle arasında nasıl bir denge kuracak?
***
Peki son derece güçlü korunduğu öngörülen Moskova hava savasında gerçekleştikten sonra bütün dünyada flash haber olarak geçen bu saldırıyı kim yaptı?
Ve sonuçları ne olur?
Savaşın başka alanlara, katmanlara, biçimlere evrilmesine neden olur mu?
Savaşın görülmeyen, ama savaşı ve sonucu derinden etkileyen moral, prestij, inanç, güven ve sembol değerleri üzerinde taraflar adına olumsuz/olumsuz etkiler üretir mi?
Gerginliğin tırmanmasında temel bir parametreye dönüşüp, önemli/sembol kişilerin, liderlerin saldırılara kurban gittiği yeni bir suikastlar mevsimini başlatabilir mi?
Bu temel detay içerisinde, İHA saldırılarından hemen sonra Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı yazar Prilepin’e yönelik saldırı anlam taşıyor. Prilepin’in yaralandığı, aracının paramparça olduğu ve şoförünün öldüğü bu bombalı araç saldırısı Dugin’in kızının hayatını kaybettiği saldırıyla kimyasal olarak örtüşüyor ve Rusya’da yaşanan "Rus Milliyetçilerine düzenlenen" bir dizi suikastın bir parçası olarak devamlılık üretiyor.
***
Öte yandan İHA saldırılarının faili/failleri hâlâ gizemini koruyor.
Rusya saldırıdan dolayı Ukrayna ve Batı’yı suçluyor olsa bile, bu saldırıda bir asimetri ya da içteki güç mücadelesinin bir yansıması olabilir mi?
Burada Ukrayna’nın saldırıyı kabul etmediğini ve Devlet Başkanı Zelenskiy’nin cepheye dikkat çekerek; “Biz Putin'e ya da Moskova'ya saldırı düzenlemiyoruz. Biz kendi toprağımızda savaşıyoruz. Köylerimizi ve şehirlerimizi savunuyoruz. Böyle bir saldırıda kullanmaya yetecek silahımız yok" dediğini hatırlatalım.
Bu da anlamlı. Çünkü Rusya’nın Putin’e suikast olarak tanımladığı bu saldırılardan sonra bir mütekabiliyet durumu ortaya çıkıyor ve bu mütekabil saldırının/suikastın ilk muhatabı Zelenskiy.
***
Peki saldırıyla ilgili olasılıklar nedir?
- Ukrayna’ya kazandırılmış (ya da Ukrayna’ya mal edilen), ama Ukrayna’nın inkar ettiği bir yetenek, doğrusal bir saldırı.
- Ukrayna’nın (ya da destek verenlerin) yeteneği kullanılarak Putin (ve karargâhında) şüpheciliği, paranoyayı, iç tehdit korkularını ve kaygılarını derinleştirmek için icra edilen asimetrik bir operasyon.
- Rusya içinde Putin ve stratejilerine karşı çıkan ve eylem kapasitesini ortaya koyan bir yeraltı hareketi, Rusya içinden Putin’e ve bürokrasisine bir meydan okuma.
- Rusya’nın kendi yapacaklarına gerekçe/maske mazeret üretmek ya da kendi toplumsal tabanını konsolide etmek adına, eylemi kendi kendine gerçekleştirmiş olabileceği… Burada akla büyük kırılmalara, etkilere, işgal ve istilalara neden olan tarihteki bazı asimetrik gerekçeler geliyor. Örneğin; kimyasal silahları, kıyamet topu var, teröre destek veriyor gibi maske mazeretleriyle ABD ve İngiltere’nin Irak’ı nasıl işgal ve istila ettiği… Polonyalı partizanlar kılığına bürünmüş Hilter’in SS’lerin Almanya’daki bir radyo vericisini basarak Polonya’ya saldırmaya ve 2. Dünya Savaşı'nı başlatmaya nasıl gerekçe oluşturduğu… Sahte bayrak operasyonları ya da sahte bayrak altında yapılan manipleler savaşın başka alanlara, katmanlara, biçimlere evrilmesi neden olur ki, bu da başka bir anlam taşıyor ve gizemli bir fail işi olabilir. Öte yandan Rus toplumunun savaşa olan duyarsızlığı çok konuşuluyor. Savaşı mahkumlarla ve Sibirya steplerinden gelen zorunlu askerlerle takviye etmek! Bu, pek sürdürülebilir bir duruma ve demografik derinliğe karşılık gelmiyor.
Teknik olarak saldırının deşifresiyle ilgili İHA’lar, İHA’ların menşei üzerinden bir iz sürülebilir, ancak böylesine sofistike bir saldırıda geride kalan dron parçaları bile aldatma/şaşırtma/maniple amaçlı kurgulanmış olabilir.
***
Neresinden bakarsanız bakın, savaşın hengamesi, hızı, aklı başından alıcılığı, gürültüsü, değişen parametreleri ve amaçları içinde kolay kolay kaybolmayacak bir durumla karşı karşıyayız.
Savaşta liderler önemlidir.
Ve liderlerin düşünceleri, inançları, kararları sadece kendi tarafı için değil, nasıl etkilendikleriyle, artık ne düşündükleriyle ve nasıl düşündürülmek istedikleriyle, karşı taraf için de son derece büyük bir öneme ve etkilenme arzusuna açıktır.
Savaş seni sana karşı kullanmak ister.
Hem şiddetiyle hem aklıyla hem de kullandığı senin aklınla…
